Πριν από ακριβώς έναν χρόνο, στις 16:53 CEST της 13ης Ιουνίου 2023, ειδοποιήσαμε τις ελληνικές Λιμενικές Αρχές για ένα σκάφος που βρισκόταν σε κίνδυνο, κοντά στις ακτές της Πύλου στην Ελλάδα. Υπήρχαν πάνω από 700 άτομα σε αυτό το υπερφορτωμένο σκάφος που έφερε το όνομα “Αντριάνα”. Θα μπορούσαν όλα να είχαν διασωθεί. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούσαν να είναι ακόμα ζωντανοί σήμερα. Αλλά οι περισσότεροι από αυτούς δεν διασώθηκαν. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν είναι πλέον ζωντανοί.
Στο τέλος του μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που στείλαμε προς τις αρχές γράψαμε: «Ζητούν επειγόντως βοήθεια». Αυτό το κάλεσμα σε βοήθεια παρέμεινε αναπάντητο. Το Αντριάνα βυθίστηκε και οι περισσότεροι από τις/τους επιβάτισσες/επιβάτες του πνίγηκαν μπροστά στα μάτια της Ελληνικής Ακτοφυλακής, περίπου 10 ώρες μετά την αποστολή της ειδοποίησης εκτάκτου ανάγκης. Πάνω από 600 άνθρωποι εκτιμάται ότι έχασαν τη ζωή τους. Αυτό το ναυάγιο δεν ήταν ατύχημα. Ήταν μια σφαγή, ήταν ένα κρατικό έγκλημα.
Σήμερα, έναν χρόνο μετά, μνημονεύουμε όλες/όλους εκείνες/εκείνους που έχασαν τη ζωή τους και αγωνιζόμαστε για εκείνους που είναι ακόμα ζωντανοί. Θρηνούμε τους νεκρούς ανθρώπους και συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για το δικαίωμα στην ελεύθερη μετακίνηση για όλες/όλους! Καταδικάζουμε την ποινικοποίηση των εννέα επιζώντων που φυλακίστηκαν από τις ελληνικές αρχές και απαλλάχτηκαν από τις κατηγορίες μόλις πριν από λίγες εβδομάδες. Και υποστηρίζουμε τα αιτήματα των συγγενών για τη δέουσα συνδρομή στην αναζήτηση των σορών των αγαπημένων τους προσώπων. Αυτό είναι απαραίτητο για να βρουν κάποια γαλήνη έχοντας βιώσει τέτοια φρίκη.
Με αρκετές εκατοντάδες ανθρώπους που εξαφανίστηκαν όταν βυθίστηκε το Αντριάνα, υπάρχουν χιλιάδες σε πολλές διαφορετικές χώρες που τους ψάχνουν, αναζητώντας απαντήσεις και δικαιοσύνη. Αλλά το ευρωπαϊκό καθεστώς των συνόρων που τους σκότωσε δεν δίνει απαντήσεις. Έχουμε παραμείνει σε επαφή με ορισμένες/ορισμένους από τις/τους συγγενείς των ανθρώπων που εξαφανίστηκαν στις 14 Ιουνίου 2023. Προσπαθούμε να τις/τους στηρίξουμε στην αναζήτησή τους και στην αντιμετώπιση της απώλειάς τους. Προσπαθούμε επίσης να επιστήσουμε την προσοχή στις συνεχιζόμενες μαζικές δολοφονίες που διαπράττει η Ευρωπαϊκή Ένωση στα εξωτερικά της σύνορα. Κάποιοι από τις/τους συγγενείς μάς είπαν ότι μέχρι σήμερα, η μεγαλύτερη ανάγκη τους είναι η βοήθεια κατά την αναζήτηση των πτωμάτων – μια ανάγκη που οι ελληνικές αρχές αγνοούν. Πίσω από κάθε άνθρωπο που χάνει τη ζωή του καθώς μεταναστεύει, υπάρχει μια ιστορία. Υπάρχουν αδέλφια, μία γειτονιά, μία/ένας σύντροφος, μία/ένας συνάδελφος, γονείς και φίλες/φίλοι, που τους αναζητούν, θρηνούν τον θάνατό τους, προσπαθούν να κρατήσουν τους αγαπημένους τους ανθρώπους ζωντανούς στη μνήμη.
Αυτοί οι αμέτρητοι θάνατοι είναι δυνατόν να αποφευχθούν. Δυστυχώς, όμως, αποτελούν λογική συνέπεια του βάναυσου συνοριακού καθεστώτος που καθιερώθηκε από την ελληνική κυβέρνηση και την Ε.Ε. τα τελευταία χρόνια. Οι επαναπροωθήσεις, οι βάναυσες επιθέσεις στη θάλασσα και η αυξανόμενη ποινικοποίηση εναντίον όσων διέρχονται τα σύνορα αναγκάζουν τους ανθρώπους να επιβιβάζονται μαζικά σε ακατάλληλα σκάφη. Συχνά προσπαθούν να μη γίνουν αντιληπτές/αντιληπτοί, καθώς για τους ανθρώπους που μετακινούνται, η συνάντηση με την Ελληνική Ακτοφυλακή, την Ελληνική Αστυνομία ή την Ελληνική Συνοριοφυλακή συχνά σημαίνει βία και μαρτύριο. Ως Alarm Phone, έχουμε καταγράψει αμέτρητα περιστατικά επαναπροωθήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, που εκτελούνται ή συντονίζονται από την ελληνική ή άλλη συνοριοφυλακή. Οι άνθρωποι που μετακινούνται γνωρίζουν ότι πρέπει να ταξιδέψουν όσο πιο μακριά μπορούν για να αυξήσουν τις πιθανότητές τους να αποφύγουν τις επαναπροωθήσεις ή τις επαναπροωθήσεις κατ’ εντολή (pushback by proxy).
Ενώ η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει να επιρρίπτει ευθύνες σε επιζώντες και εντείνει την ποινικοποίηση δράσεων αλληλεγγύης όπως το Aegean Boat Report, η βία στα ελληνικά σύνορα συνεχίζεται. Μόλις την περασμένη εβδομάδα το Alarm Phone ήρθε σε επαφή με πολλές διαφορετικές ομάδες στην περιοχή του Έβρου, οι οποίες ανέφεραν βίαιες επιθέσεις. Επιπλέον, οι επαναπροωθήσεις στο Αιγαίο συνεχίζουν να πραγματοποιούνται συστηματικά – έγιναν λιγότερο ορατές μετά τη σφαγή της Πύλου, αλλά ποτέ δεν σταμάτησαν.
Ενώ επιζώντες και συγγενείς αγωνίζονται για δικαιοσύνη και κατά της ποινικοποίησης, τα πραγματικά εγκλήματα και ο πόλεμος κατά της μετανάστευσης και των ανθρώπων που μετακινούνται συνεχίζονται. Ως Alarm Phone, συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε ενάντια στους θανάτους στη θάλασσα, ενάντια στη βία στα σύνορα και ενάντια στο παγκόσμιο καθεστώς του μεταναστευτικού απαρτχάιντ. Αγωνιζόμαστε για έναν κόσμο χωρίς σύνορα και για την ελευθερία της μετακίνησης για όλες και όλους!
Δεν είμαστε μόνες και μόνοι. Επιζώντες, συγγενείς, δικηγόροι και ακτιβίστριες/ακτιβιστές ένωσαν τις δυνάμεις τους για να αγωνιστούν συλλογικά για δικαιοσύνη. Στην ψηφιακή αναπαράσταση του ναυαγίου του Αντριάνα οι επιζώντες καταθέτουν τι πραγματικά συνέβη: εξηγούν λεπτομερώς την πρόκληση μιας καταστροφής από τις ελληνικές αρχές, οι οποίες στη συνέχεια προσπάθησαν σκληρά να εξαφανίσουν τα αποδεικτικά στοιχεία. Αυτή η αναπαράσταση χρησιμεύει ως ένα ισχυρό αφήγημα ενάντια στους ισχυρισμούς του Ελληνικού Λιμενικού, ο οποίοι εξακολουθούν να γίνονται πολύ συχνά πιστευτοί από τα μέσα ενημέρωσης και το κοινό. Επίσης, σαράντα επιζώντες έχουν καταθέσει μήνυση κατά παντός υπευθύνου ενώπιον του Ναυτοδικείου Πειραιά. Υποστηρίζονται από μια ισχυρή συμμαχία ομάδων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δικηγόρων, που επιδιώκουν την απόδοση ευθυνών για τις θανατηφόρες ενέργειες και παραλείψεις των ελληνικών αρχών. Επιπλέον, υπήρξε μια ισχυρή νομική εκστρατεία και εκστρατεία αλληλεγγύης μαζί με τους ίδιους τους εννέα επιζώντες, οι οποίοι κατηγορήθηκαν κυνικά ως λαθρέμποροι και ότι οι ίδιοι προκάλεσαν την καταστροφή. Οι κατηγορίες εναντίον των εννέα Αιγυπτίων αποσύρθηκαν τον Μάιο.
Δε θα συγχωρήσουμε ποτέ! Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ! Χτίζουμε μια συλλογική μνήμη από τον κοινό μας πόνο στον αγώνα μας για μια κοινωνία που θα στηρίζεται στην αλληλεγγύη και στην ελευθερία όλων να παίρνουν οι ίδιες/ίδιοι τις αποφάσεις τους για τη ζωή τους.
Με την αλληλεγγύη να μας ενώνει – Ελεύθερη μετακίνηση και ίσα δικαιώματα για όλες και όλους!