Επαναλαμβανόμενες παραβάσεις και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων οδήγησαν τον επικεφαλής ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Frontex να αναστείλει προσωρινά τις δραστηριότητες του οργανισμού στις συνοριακές επιχειρήσεις.
ΓΡΑΦΕΙ Η ΜΑΡΙΑ ΡΑΝΤΟΥ
27.06.2023 – 12:57
Η εφημερίδα Le Monde, σε δημοσίευμά της, αναφέρει πως κατά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Frontex στη Βαρσοβία, στις 20-21 Ιουνίου, ο Jonas Grimheden, επικεφαλής του Γραφείου Θεμελιωδών Δικαιωμάτων -οι ομάδες του οποίου είναι επιφορτισμένες με την παρακολούθηση της εφαρμογής από τον Frontex των υποχρεώσεών του όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα που απορρέουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το διεθνές δίκαιο– τάχθηκε υπέρ μιας τέτοιας απόφασης.
Στο δημοσίευμα της γαλλικής εφημερίδας αναφέρεται ότι ενδεχομένως αυτή η απόφαση να βασίζεται στο άρθρο 46 του κανονισμού λειτουργίας της υπηρεσίας, το οποίο προβλέπει την αναστολή της δραστηριότητας ή παρουσίας της σε κράτος μέλος, σε περίπτωση που διαπιστωθούν σοβαρές και κατ’ εξακολούθηση παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις συνοριακές επιχειρήσεις.
Η πρόταση για αναστολή δραστηριοτήτων της Frontex στην Ελλάδα έχει στόχο τη συμμόρφωση της χώρας με την εθνική, την ευρωπαϊκή και τη διεθνή νομοθεσία. Βάσει αυτής της σύστασης, η οποία υποστηρίζεται από έκθεση που παρουσιάστηκε στο διοικητικό συμβούλιο, ο εκτελεστικός διευθυντής της Frontex, Χανς Λέιτενς, «κατέστησε την Ελλάδα υπόλογη», αναφέρει πηγή προσκείμενη στον οργανισμό.
«Δεν είναι η πρώτη φορά που ο επικεφαλής των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων κάνει αυτού του είδους τη σύσταση, αλλά είναι η πρώτη φορά που ο οργανισμός λαμβάνει πραγματικά υπόψη τη γνώμη του», δήλωσε διπλωματική πηγή στην εφημερίδα Le Monde. «Είναι πρωτοφανές. Δεδομένων των όσων συνέβησαν [στις 13 Ιουνίου], ο οργανισμός αισθάνεται υποχρεωμένος να αντιδράσει».
Η αντίδραση της Frontex έρχεται στον απόηχο του ναυαγίου της Πύλου, μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στη Μεσόγειο Θάλασσα εδώ και χρόνια. Οι εντάσεις έχουν αυξηθεί μεταξύ του οργανισμού της ΕΕ και της Αθήνας σχετικά με τον ρόλο που διαδραμάτισαν οι ελληνικές αρχές στην αντιμετώπιση της τραγωδίας.
Οι ελληνικές αρχές θα έπρεπε να είχαν ενεργήσει ταχύτερα για να αποτρέψουν την ανατροπή του σκάφους. Υπάρχουν μαρτυρίες επιζώντων που αναφέρουν ότι το λιμενικό σώμα έδεσε το σκάφος και προσπάθησε να το τραβήξει, με αποτέλεσμα το σκάφος να ταλαντευτεί, κάτι που οι ελληνικές αρχές αρνούνται κατηγορηματικά.
Μετά το ναυάγιο, η Frontex δήλωσε ότι ξεκίνησε μια «έκθεση σοβαρού περιστατικού», η οποία απαιτεί την καταγραφή πιθανών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα της γαλλικής εφημερίδας, η σύσταση του Grimheden, ωστόσο, βασίζεται σε μια σειρά καταδικαστικών εκτιμήσεων για την Ελλάδα, που «αφορούν γεγονότα πριν από την τραγωδία της 13ης Ιουνίου και πιθανόν να συνιστούν παράνομες επαναπροωθήσεις μεταναστών στο Αιγαίο».