Ο Συνήγορος του Πολίτη, εκπρόσωπος της Διεθνούς Αμνηστίας, η Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια άφησαν αιχμές για τη στάση του Λιμενικού

*Αναδημοσιεύση από Εφημερίδα των Συντακτών

Εκτός απ’ το προσφυγικό και τις κακοποιήσεις μεταναστών και προσφύγων στα σύνορα της Ελλάδας, στην Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες (LIBE), συζητήθηκε σήμερα και το ναυάγιο στην Πύλο, με εκατοντάδες νεκρούς πρόσφυγες.

Την ευρωπαϊκή πρακτική ανέλαβε να υπερασπιστεί η Μπεάτε Γκμίντερ εκπρόσωπος της Κομισιόν στη διεύθυνση της μετανάστευσης. «Η Επιτροπή αντέδρασε αμέσως: ζητήθηκε διεξοδική, ανεξάρτητη και αποτελεσματική έρευνα. Οι κύριες αρμόδιες οντότητες των εθνικών αρχών παρακολουθούν τακτικά, αλλά οι διαδικασίες μερικές φορές είναι πολύ χρονοβόρες. Τυχόν αδικήματα πρέπει να διώκονται αναλόγως», τόνισε.

Η ίδια παραδέχθηκε ότι δεν έγινε δεκτή από το Ναυτοδικείο και περιέγραψε μια κατάσταση στην οποία οι διαδικασίες αργούν. Άφησε να εννοηθεί ότι υπάρχει πίεση για απόδοση Δικαιοσύνης.

Παρών ήταν και ο εκτελεστικός Διευθυντής του FRONTEX Χανς Λέιτενς, ο οποίος για ακόμα μία φορά υπερασπίστηκε τον οργανισμό φύλαξης συνόρων. «Δεν είναι όλα τα πρότυπα καθορισμένα, αλλά σίγουρα υπάρχουν και μάλιστα είμαστε υπόλογοι. Συνεργαζόμαστε πλήρως σε οποιαδήποτε έρευνα», τόνισε.

Αναφερόμενος στα διδάγματα, έκανε μια ανασκόπηση της επιχείρησης και την αναφορά περιστατικού από τον υπεύθυνο θεμελιωδών δικαιωμάτων, ακολουθώντας τις συστάσεις του. «Είναι σημαντική η παρακολούθηση της κατάστασης, αλλά δεν έχουμε εντολή να ελέγχουμε τις επιχειρήσεις εάν δεν είναι κοινές επιχειρήσεις με τα κράτη-μέλη».

Επίσης, «συντάσσουμε έκθεση σοβαρών περιστατικών για καταγγελίες που γίνονται ή περιστατικά που εντοπίζουμε και πρέπει να διερευνήσουμε», συμπλήρωσε.

Τοποθέτηση για το ναυάγιο «που μπορούσε να έχει αποφευχθεί» έκανε και η εκπρόσωπος της Διεθνούς Αμνηστίας, Αντριάνα Τιντόνα. «Οχτώ μήνες από το ναυάγιο, πολλές οικογένειες σε Αίγυπτο, Συρία, Πακιστάν και άλλες χώρες, έχουν μείνει στο σκοτάδι, δεν ξέρουν τι έγινε στους αγαπημένους του. Ξέρουμε για τις δύο έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ελλάδα. Όλες οι εκθέσεις εντόπισαν στοιχεία που χρήζουν επείγουσας προσοχής», τόνισε.

Όπως είπε, ότι 15 ώρες πριν το ναυάγιο οι ελληνικές λιμενικές αρχές γνώριζαν ότι ήταν παραφορτωμένο το πλοίο και οι επιβαίνοντες ήταν σε απελπιστική κατάσταση, χωρίς νερό και φαγητό.

«Είχαν μέσω δορυφορικής σύνδεσης μιλήσει με την ακτοφυλακή, αλλά η Ελλάδα τους αγνόησε και προσπάθησε να τους μεταφέρει αλλού. Ξέρουμε ότι παρενέβη στο τέλος η Ελλάδα, με περιπολικό σκάφος της ακτοφυλακής, το οποίο δεν μπορούσε να κάνει διάσωση μεγάλης κλίμακας. Πιο ανησυχητικό, οι επιβιώσαντες, λένε ότι το λιμενικό έδεσε σκοινί στο σκάφος τους και το ρυμούλκησε, κάτι που αναποδογύρισε το σκάφος ως αποτέλεσμα επικίνδυνων ελιγμών».

Σχετικά με τις επαναπροωθήσεις, η εκπρόσωπος είπε ότι συνεχίζονται παρά το ναυάγιο της Πύλου. «Η ελληνική έρευνα εγείρει ανησυχίες – σε σχέση με την ακεραιότητα, την ανεξαρτησία των διερευνητικών αρχών, τη διάρκεια της έρευνας και της συλλογής αποδεικτικών στοιχείων», τόνισε.  

Από την Ελλάδα παρενέβη και ο Συνήγορος του Πολίτη, Ανδρέας Ποττάκης. Όπως εξήγησε, «οι δύο έρευνες (σ.σ. που βρίσκονται σε εξέλιξη για το ναυάγιο της Πύλου) έχουν διαφορετικούς στόχους και ως εκ τούτου είναι ανεξάρτητες». «Θεωρώ καθήκον του Συνήγορου του Πολίτη να ερευνήσει και να διερευνήσει όλες τις παραμέτρους αυτής της έρευνας. Και το εύρος και ο στόχος αυτής της έρευνας προφανώς έχει να κάνει με τον τρόπο που ενήργησε το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα, τις ενέργειες και τις παραλείψεις του Ελληνικού Λιμενικού Σώματος, αντιμετωπίζοντας το συγκεκριμένο περιστατικό», είπε.

Το λόγο πήρε στη συνέχεια η Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια, Έμιλι Ο Ρέιλι, η οποία ξεκίνησε δική της έρευνα για το ρόλο του Frontex.

«Όταν 600 άνθρωποι πεθαίνουν μια καλοκαιρινή νύχτα στη Μεσόγειο, το ταξίδι τους είναι γνωστό ή μαρτυρημένο για πολλές ώρες και σε διάφορες χρονικές στιγμές από έναν οργανισμό της ΕΕ, από αρχές δύο κρατών μελών, από την κοινωνία των πολιτών και από ιδιωτικά πλοία και βάρκες. Ένα ταξίδι και ένας πνιγμός ουσιαστικά σε κοινή θέα; Υπάρχει ένα προφανές ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί πώς συνέβη αυτό;», αναρωτήθηκε.

«Ένα δεύτερο ερώτημα είναι πώς αξιολογούμε ή αναλαμβάνουμε τη συλλογική μας ευθύνη; Όσοι βρίσκονται εκτός του άμεσου ελέγχου μας και επωφελούνται από την ανθρώπινη δυστυχία και την απελπισία φέρουν τη δική τους ευθύνη. Τι συμβαίνει όμως όταν ευάλωτα άτομα εισέρχονται στην ευρωπαϊκή ζώνη ελέγχου μας και έχουμε επιλογές να κάνουμε; Οι ευρωπαϊκές αξίες επικαλούνται συχνά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής καθώς εκφράζουν την υποστήριξή τους στα θεμελιώδη δικαιώματα. Ακριβώς πώς επιβιώνει αυτό το πιο θεμελιώδες από τα ανθρώπινα δικαιώματα, το δικαίωμα στη ζωή. Η επαφή με εκείνους που έχουν την ευθύνη να διαχειρίζονται τα σύνορά μας, αποτελεί αντικείμενο συνεχούς έρευνας από το γραφείο μου, η οποία θα δημοσιευθεί εντός των επόμενων δέκα ημερών», τόνισε.

Λαμβάνοντας το λόγο, και σε αυτήν την περίπτωση, η εκπρόσωπος του ΕΛΚ, ευρωβουλευτής Ελίζα Βόζενμπεργκ διαφώνησε με τις κατηγορίες της Διεθνούς Αμνησίας. «Εννέα άτομα έχουν συλληφθεί. Οι ελιγμοί που δεν έχουν αποδειχθεί – πρέπει να εξεταστούν – δεν μπορούμε να εκτελέσουμε μια δίκη εδώ», είπε.

«Ο πρόεδρος του ανωτάτου δικαστηρίου ζήτησε να τοποθετηθεί το ψήφισμα του ΕΚ για το κράτος δικαίου.. Το σκάφος έφυγε από τη Λιβύη και δεν το εντόπισε κανείς; Συμμετείχαν όλοι στο έγκλημα; Ποιος είναι υπεύθυνος, Λίβυοι, Έλληνες, Ιταλοί ή Αιγύπτιοι; Πόσοι άνθρωποι πνίγηκαν; Είναι απαραίτητες σαφείς απαντήσεις», δήλωσε από την πλευρά του ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Αρβανίτης.