Ναυάγιο Πύλου: Το δικαστήριο έκρινε απαράδεκτη την ποινική δίωξη των εννέα Αιγυπτίων και τους αθώωσε
*Αναδημοσίεση από Εφημερίδα των Συντακτών
Δημήτρης Αγγελίδης, Εύα Παπαδοπούλου
Η απόφαση-σταθμός ηχηρό ράπισμα στην προσπάθεια της κυβέρνησης να σπεύσει να προαναγγείλει την ενοχή τους προκειμένου να συγκαλύψει τις διαφαινόμενες βαρύτατες ευθύνες του ελληνικού Λιμενικού ● Η αθώωση προκάλεσε χειροκροτήματα και επευφημίες στην κατάμεστη από αλληλέγγυους αίθουσα.
ε μια απόφαση-σταθμό στην πολύκροτη υπόθεση του ναυαγίου της Πύλου, ενός από τα πιο θανατηφόρα ναυάγια της Μεσογείου των τελευταίων ετών, με περισσότερους από 600 νεκρούς, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων της Καλαμάτας κήρυξε αθώους τους εννέα επιζήσαντες Αιγύπτιους πρόσφυγες, που έχουν συμπληρώσει 11 μήνες προφυλακισμένοι με βαριές κατηγορίες.
«Το δικαστήριο κρίνει απαράδεκτη την ποινική δίωξη […] Κηρύσσει τους κατηγορούμενους αθώους», ανακοίνωσε η πρόεδρος της έδρας λίγο πριν από τη μία το μεσημέρι, προκαλώντας χειροκροτήματα και επευφημίες στην κατάμεστη από αλληλέγγυους αίθουσα.
Είχε προηγηθεί η εισαγγελική πρόταση που έκανε δεκτή την ένσταση των συνηγόρων υπεράσπισης ότι το δικαστήριο είναι αναρμόδιο να δικάσει τους εννέα, που κατηγορούνταν μεταξύ άλλων για πρόκληση ναυαγίου, διακίνηση ανθρώπων και σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, καθώς το ναυάγιο δεν συνέβη σε ελληνικά ύδατα αλλά σε διεθνή, περίπου 47 ναυτικά μίλια έξω από την Πύλο, εκτός του ορίου των 12 ναυτικών μιλίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Η εισαγγελέας ζήτησε από τους κατηγορούμενους να επιβεβαιώσουν πως το πλοιάριο είχε προορισμό την Ιταλία και όχι την Ελλάδα και υπογράμμισε ότι «από την ακροαματική διαδικασία, τα έγγραφα, τους μάρτυρες, τις απολογίες, σαφώς και πέραν πάσης αμφιβολίας προέκυψε ότι το ναυάγιο συνέβη σε διεθνή ύδατα».
Οι συνήγοροι υπεράσπισης (Bίκυ Αγγελίδου, Δημήτρης Χούλης, Εφη Δούση, Χρυσάνθη Καούνη, Αλέξης Γεωργούλης, Ευγενία Κουνιάκη, Σπύρος Πανταζής, Νατάσα Νταϊλιάνη) επισήμαναν, προσκομίζοντας δικαστικές αποφάσεις, πως σε αντίστοιχες περιπτώσεις ναυαγίων σε Κρήτη, Ρόδο και αλλού, τα ελληνικά δικαστήρια έχουν αποδεχτεί πως δεν έχουν αρμοδιότητα. «Παρότι αθώοι, το αν τα δικαστήρια έχουν αρμοδιότητα ή όχι, προηγείται του αν είναι αθώοι. Η ελληνική Δικαιοσύνη δεν μπορεί να αλλάζει γνώμες», σημείωσαν. Σε κάθε περίπτωση, το ναυάγιο συνέβη εντός των ορίων της ελληνικής ζώνης έρευνας και διάσωσης, που εκτείνεται πέραν της ελληνικής επικράτειας, γεγονός που σημαίνει ότι το Λιμενικό δεν απαλλάσσεται από τυχόν ευθύνες του.
Συγκεντρώσεις
Η απόφαση αποτελεί πανηγυρική δικαίωση τόσο των συνηγόρων των εννέα όσο και ενός πολύπλευρου κινήματος αλληλεγγύης που ανέδειξε, μέσω συνεχών κινητοποιήσεων με συναυλίες, συγκεντρώσεις και ανακοινώσεις, την απαράδεκτη πρακτική των ελληνικών αρχών να καταδικάζουν πρόσφυγες στο σωρό με συνοπτικές διαδικασίες, όπως και τις σοβαρές πλημμέλειες και τις κραυγαλέες παραλείψεις της προδικασίας.
Οι κατηγορούμενοι προφυλακίστηκαν στις 19 Ιουνίου 2023, πέντε μέρες μετά το ναυάγιο, με βάση ένα κατηγορητήριο που, σύμφωνα με τους συνηγόρους, συντάχθηκε με συνοπτικές διαδικασίες, χωρίς διερεύνηση άλλων αποδεικτικών μέσων, βασιζόμενο μόνο σε καταθέσεις άλλων εννέα επιζησάντων, οι οποίες δόθηκαν υπό μια αμφιλεγόμενη διαδικασία, χωρίς κατάλληλη διερμηνεία, όπως και σε μια προσπάθεια συγκάλυψης των ευθυνών των ίδιων των ελληνικών αρχών.
Η αθώωση των επιζησάντων αποτελεί επίσης ηχηρό ράπισμα στην προσπάθεια της κυβέρνησης –προεξάρχοντος του ίδιου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη αλλά και κεντρικών υπουργών του– να σπεύσει να προαναγγείλει την ενοχή τους και να τους καταστήσει αποδιοπομπαίους τράγους προκειμένου να συγκαλύψει τις διαφαινόμενες βαρύτατες ευθύνες του ελληνικού Λιμενικού.
Επιζήσαντες και διεθνείς φορείς, μεταξύ των οποίων η Frontex, καταλογίζουν στο Λιμενικό ότι αρνήθηκε επί 15 και πλέον ώρες να κάνει επιχείρηση διάσωσης θέτοντας σε σοβαρούς κινδύνους το αλιευτικό των προσφύγων και επιχειρώντας εντέλει να το ρυμουλκήσει εκτός της ελληνικής ζώνης έρευνας και διάσωσης, προκαλώντας έτσι το αναποδογύρισμα της βάρκας και τον πνιγμό εκατοντάδων.
Η χθεσινή απόφαση δικαιώνει επίσης τους δικηγόρους Καλαμάτας που είχαν αρχικά διοριστεί αυτεπάγγελτα για την υπεράσπιση των κατηγορουμένων κατά την προδικασία (Αλέξανδρος Δημαρέσης, Σοφία Δημητρέα, Νάνσυ Δημοπούλου, Δήμητρα Διακουμέα, Δημήτρης Δρακόπουλος, Αθανάσιος Ηλιόπουλος, Ολγα Θεοδώρου, Ηλίας Ιωαννίδης, Μαρία Κανελλοπούλου), οι οποίοι είχαν καταθέσει ένσταση αναρμοδιότητας του ελληνικού δικαστηρίου, προκειμένου να αφεθούν ελεύθεροι οι Αιγύπτιοι («Ετοιμάζουν προσφυγή κατά της προσωρινής κράτησης των εννέα», «Εφ.Συν.», 21.6.23).