Για περισσότερες γλώσσες επιλέξτε μία από τις προτάσεις:
Έχει περάσει 1.5 χρόνος από τη διάπραξη του κρατικού εγκλήματος κοντά στην Πύλο, το οποίο οδήγησε στο θάνατο περισσότερους από 600 ανθρώπους που προσπαθούσαν να μεταναστεύσουν προς την Ευρώπη. Παρά τα αδιάσειστα στοιχεία και τις μαρτυρίες των επιζώντων του ναυαγίου, οι υπεύθυνοι για το έγκλημα αυτό δεν έχουν ακόμη οδηγηθεί ενώπιον των δικαστικών αρχών. Στην πραγματικότητα, αυτοί που διέπραξαν το συγκεκριμένο έγκλημα συνεχίζουν να επιτελούν τα καθήκοντά τους ατιμώρητοι, γεγονός που καταδεικνύει την ασυλία που λαμβάνουν, ενώ παράλληλα συνεχίζουν να αποτελούν μια απειλή για τους ανθρώπους που μετακινούνται.
Το κρατικό έγκλημα στην Πύλου δεν ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό, ούτε και το τελευταίο που συνέβη. Το ναυάγιο της Πύλου ήταν αποτέλεσμα της εντεινόμενης συστημικής βίας κατά των ανθρώπων που περνούν τα σύνορα προς την Ελλάδα και την ΕΕ. Η αυξανόμενη απανθρωποποίησή τους έχει οδηγήσει σε μια τρομακτική κατάσταση. Οι πολιτικές της ΕΕ για την ασφαλειοποίηση και τη στρατιωτικοποίηση των συνόρων και των εδαφών της αντιμετωπίζουν τους ‘μετακινούμενους πληθυσμούς’ με ακόμα μεγαλύτερη βία και συνεχείς παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους. Οι επιχειρήσεις παράνομων επαναπροωθήσεων (pushbacks), ο αυθαίρετος και παρατεταμένος εγκλεισμός σε κέντρα κράτησης εντός ευρωπαϊκών συνοριακών χωρών και η συνεργασία με αυταρχικά καθεστώτα σε γειτονικές χώρες έχουν οδηγήσει σε έναν άνευ προηγουμένου αριθμό νεκρών και αγνοουμένων.
Πριν από ενάμιση χρόνο, στις 14 Ιουνίου 2023, ενώ το αλιευτικό σκάφος Adriana, με 750 επιβαίνοντες φέρεται να κινδύνευε, οι ελληνικές αρχές καθυστέρησαν σκόπιμα οποιαδήποτε επιχείρηση διάσωσης: αρχικά οι αρχές αγνόησαν τις κλήσεις κινδύνου, παρακολουθώντας μόνο το σκάφος- στη συνέχεια, οι αρχές επιχείρησαν να ρυμουλκήσουν το Adriana μακριά από την ελληνική ζώνη έρευνας και διάσωσης, προκαλώντας την ανατροπή της. Σε αυτή την κυνική και τελικά θανατηφόρα προσπάθεια, οι αρχές προσπάθησαν να απομακρύνουν κάθε πιθανό αυτόπτη μάρτυρα, όχι μόνο αρνούμενες τη βοήθεια που προσέφερε ο Frontex, αλλά και απομακρύνοντας τα εμπορικά σκάφη που βρίσκονταν παραπλεύρως. Μετά τη βύθιση του Adriana, οι επιζώντες ανέφεραν αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στη διάσωσή τους, με αποτέλεσμα να διασωθούν μόνο 104 άτομα. Αντί να τους υποστηρίξουν, οι ελληνικές αρχές έφτασαν στο σημείο να κατηγορήσουν τους επιζώντες για “παράνομη είσοδο” στη χώρα. Σε μια προσπάθεια να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη και να αποφύγουν την κατακραυγή, οι αρχές αποποιήθηκαν την ευθύνη για τη δολοφονία περισσότερων από 600 ανθρώπων, κατηγορώντας 9 από τους επιζώντες, ως “διακινητές” και ως υπαίτιους για την πρόκληση του ναυαγίου. Οι 9 κατηγορούμενοι-επιζώντες του ναυαγίου αθωώθηκαν τελικά από τα ελληνικά δικαστήρια τον Μάιο του 2024, αλλά τους αρνήθηκαν το δικαίωμά τους σε αποζημίωση για τον σχεδόν ένα χρόνο που πέρασαν άδικα στη φυλακή.
Μετά την άρνηση του Λιμενικού Σώματος να κινήσει εσωτερική πειθαρχική έρευνα για τις πράξεις της διοίκησης και των αξιωματικών του, ο Συνήγορος του Πολίτη το έκανε αυτεπάγγελτα για διοικητικές πράξεις και παραλείψεις. Πέραν τούτου, πάνω από 60 από τους επιζώντες έχουν καταθέσει μήνυση ενώπιον του Ναυτοδικείου Πειραιά με σκοπό τη διενέργεια έρευνας για τα αίτια του κρατικού εγκλήματος σχετικά με ποινικές ευθύνες και η οποία εξακολουθεί να διεξάγεται για πάνω από ένα χρόνο. Η προκαταρκτική έρευνα ολοκληρώθηκε μόλις στα τέλη Νοεμβρίου και πλέον εναπόκειται στην κρίση της προϊσταμένης της Εισαγγελίας του Ναυτοδικείου το αν θα ασκήσει δίωξη κατά των υπευθύνων.
Εκτεταμένες και σε βάθος έρευνες ανεξάρτητων και διεθνών ερευνητικών μέσων ενημέρωσης έχουν αναδείξει όχι μόνο τις εγκληματικές ενέργειες των αρμόδιων ελληνικών αρχών κατά τη διαχείριση του ναυαγίου του Adriana, αλλά και τη συντονισμένη προσπάθεια συγκάλυψης των γεγονότων και προστασίας των υπευθύνων.
Επιπλέον, η μεταχείριση των περισσότερων επιζώντων του ναυαγίου παραβιάζει την ευθύνη του ελληνικού κράτους βάσει του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης του κράτους να παρέχει ψυχοκοινωνική υποστήριξη στους επιζώντες του ναυαγίου. Οι περισσότεροι από τους επιζώντες όχι μόνο δεν έλαβαν διεθνή προστασία, αλλά απειλούνται τώρα και με απέλαση. Ταυτόχρονα, πολλές από τις οικογένειες των θυμάτων εξακολουθούν να περιμένουν τις σορούς των αγαπημένων τους προσώπων, οι οποίες δεν έχουν ακόμη επαναπατριστεί.
Η απαίτηση απονομής δικαιοσύνης για το κρατικό έγκλημα της Πύλου είναι το ελάχιστο που οφείλουμε στη μνήμη των θυμάτων του ναυαγίου και των αγαπημένων τους προσώπων, καθώς και σε όσους επέζησαν από το ναυάγιο και έχουν υποστεί ανείπωτα τραύματα. Είναι όμως και ένα κρίσιμο σημείο στον αγώνα για την προστασία των μεταναστών-ριών και των δικαιωμάτων τους. Σε μια εποχή που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προωθούν τις διακρίσεις, τον ρατσισμό και την εκμετάλλευση, ενώνουμε τις φωνές μας για να απαιτήσουμε έναν κόσμο δικαιοσύνης και αλληλεγγύης.
Το κρατικό έγκλημα της Πύλου δεν θα ξεχαστεί, ούτε θα συγχωρεθεί.
Οι υπογράφουσες οργανώσεις απαιτούν:
- Την ενδελεχή διερεύνηση των αιτιών του “ναυαγίου της Πύλου” και τη δίωξη των πραγματικά υπευθύνων.
- Την παροχή της απαραίτητης ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και διεθνούς προστασίας σε όλους τους επιζώντες.
- Τον άμεσο τερματισμό της ποινικοποίησης της μετανάστευσης και της χρήσης της κατηγορίας για “διευκόλυνση” («διακίνηση») ως πρόσχημα για τη συστηματική φυλάκιση ανθρώπων που μετακινούνται.
- Τον άμεσο τερματισμό της ολοένα και πιο θανατηφόρας βίας στα σύνορα.
———————————————————————————————————————————-
ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ:
- #FreePylos9
- Justice4Pylos – Initiative of Lawyers and Jurists for the shipwreck of Pylos
- Association for Rights and Freedoms
- Border Violence Monitoring Network (BVMN)
- Borderline-europe
- Cairo Institute for Human Rights Studies (CIHRS)
- Captain Support
- Center of Legal Aid “Voice in Bulgaria”
- Collective Aid
- Collettivo Rotte Balcaniche
- Compass Collective
- Coordinadora de Barrios-Madrid, Spain
- CPT – Aegean Migrant Solidarity
- Demokratische Jurist*innen Schweiz
- Egyptian Commission for Rights and Freedoms
- Egyptian front for human rights
- Egyptian Human Rights Forum
- Egyptian Initiative for Personal Rights (EIPR)
- El Hiblu3
- Emantes – International Lgbtqia+ Solidarity
- Feminist Autonomous Centre for research
- Fenix – Humanitarian Legal Aid Forum
- FreeHomayoun
- Grupa Granica
- Gruppo Melitea
- HIAS Greece
- Human Rights Concern – Eritrea (HRCE)
- Human Rights Legal Project
- Human Rights without Borders
- HuMENA for Human Rights and Civic Engagement – هيومينا لحقوق الانسان والمشاركة المدنية
- Independent Organization for Human Rights Intersection
- iuventa-crew
- Jurists without borders
- Law and democracy support foundation
- Legal Centre Lesvos
- Legal Clinic Roma Tre
- Lgbtqia+ Refugees Welcome
- Libya Crimes Watch (LCW)
- Libyan network for legal aid
- Maldusa
- Media and Migration Association
- Mem.Med – Mediterranean Memory ETS
- MEDITERRANEA Saving Humans
- Migreurop CNCD-11.11.11
- National Representative Council of Eritrea-GIE
- Nora Organization for compacting violence against women’s and girls
- North East Law Network
- Progressive Lawyers’ Association (ÇHD), Turkey
- Progretto Melting Pot Europa
- r42-SailAndRescue
- REDWORD for Human Rights & Freedom of Expression
- Refugees platform in egypt (RPE)
- RESQSHIP e.V.
- Sea Punks e.V.
- Sea-Eye e.V.
- Sea-Watch
- Seebrücke
- Seebrücke Schweiz
- SOS Humanity e.V.
- Statewatch
- Tunisien pour les Droits Economiques et Sociaux
- Watch The Med Alarm Phone